Μία φυσιολογική συνήθεια

Ο θηλασμός του δακτύλου, της χούφτας και της πιπίλας αποτελεί μια φυσιολογική συνήθεια  που χαρακτηρίζει σχεδόν στο 100% των βρεφών και των νηπίων.  Η συνήθειες αυτές αποτελούν το πρώιμο βήμα στην ικανότητα του βρέφους για ρύθμιση των συναισθημάτων του, ενώ το βοηθούν να χαλαρώνει και να αισθάνεται άνετα και ασφαλές. Ιδιαίτερα οφέλη έχει ο θηλασμός της πιπίλας, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι μειώνει τον κίνδυνο του Συνδρόμου Αιφνίδιου Βρεφικού Θανάτου όταν χρησιμοποιείται κατά τον ύπνο του βρέφους.

Ενώ μεγαλώνει το βρέφος και ιδιαίτερα μετά τον 9ο μήνα ζωής αναπτύσσεται έντονη συμπεριφορά προσκόλλησης με την μητέρα του με αποτέλεσμα να βιώνει έντονο άγχος αποχωρισμού όταν αυτή απομακρύνεται. Έτσι ανακαλύπτει και χρησιμοποιεί διάφορα αντικείμενα (ένα αρκουδάκι, μια κουβέρτα, μια κούκλα) ως «μεταβατικά αντικείμενα», δηλαδή ως υποκατάστατο της μητέρας, για να αντιμετωπίσει τα έντονα αρνητικά συναισθήματα που βιώνει από τον αποχωρισμό της.

Τόσο ο  θηλασμού της πιπίλας όσο και η χρήση του μεταβατικού αντικειμένου οφείλουν να αυτοπεριορίζονται με το πέρασμα του χρόνου καθώς το παιδί μεγαλώνει και βρίσκει διαφορετικούς τρόπους για να εκφράζει τις ανησυχίες του και να εξωτερικεύει τα συναισθήματά του. Το χρονικό διάστημα που συνήθως  συμβαίνει αυτό είναι περίπου στην ηλικία των 5 ετών, ενώ η παραμονή τους μετά την ηλικία αυτή  γεμίζει φόβο και αγωνία τους γονείς. Μελέτες έχουν δείξει ότι η παράταση του θηλασμού της πιπίλας μετά την ηλικία των 4 ετών μπορεί να προκαλέσει διαταραχές από την στοματική κοιλότητα και κυρίως προπέτεια των κεντρικών τομέων και παραμόρφωση της άνω γνάθου, καταλήγοντας σε πρόσθια ανοιχτή σύγκλιση των οδόντων. Αντίθετα, η παράταση της χρήσης του μεταβατικού αντικειμένου μετά τα 5 έτη  μέχρι το τέλος του δημοτικού σχολείου είναι κάτι που μπορεί να συμβεί χωρίς να προκαλεί ανησυχία για την συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού.  Δεν είναι σπάνιο να συναντάμε φυσιολογικά ψυχικά και συναισθηματικά παιδιά που διατηρούν το μεταβατικό τους αντικείμενο μέχρι και την εφηβεία!

H  ταυτόχρονη διακοπή και των δύο συνηθειών δεν συνιστάται, ενώ την μόνη συνήθεια που θα πρέπει να διακόψει ο γονιός αν δεν την αφήσει το παιδί σας από μόνο του μέχρι την ηλικία των 4 ετών είναι o θηλασμός της πιπίλας. Η χρήση του «νάνι» δεν θα πρέπει να διακοπεί από τους γονείς καθώς είναι πολύ πιθανό  όταν το παιδί γίνει 4 ή 5 ετών να ακολουθήσει το παράδειγμα των μεγαλύτερων παιδιών του περιβάλλοντός του (αδέρφια, ξαδέλφια) και να το αφήσει μόνο του, ήσυχα και ανώδυνα! Ακόμα και να την διατηρήσει ως συνήθεια μέχρι την εφηβεία δεν συντρέχει κανένας κίνδυνος για την συναισθηματική και ψυχική ανάπτυξή του.

Για την διακοπή της πιπίλας, αρχικά μπορούμε να εξηγήσουμε στο παιδί γιατί θέλουμε να την «πετάξουμε» και να ξεκινήσουμε ένα σύστημα επιβράβευσης χρησιμοποιώντας κάποιο παιχνίδι, αυτοκόλλητα ή ένα ημερολόγιο με αστεράκια για κάθε μέρα χωρίς πιπίλα. Αν με την χρήση αυτών των μεθόδων δεν διακοπή ή συνήθεια, θα πρέπει να καταφύγετε σε μεθόδους όπως η κάλυψη των χεριών με κάλτσα ή γάντια το βράδυ ή η χρήση πικρών σταγόνων, αρκεί να γίνονται αποδεκτές από το παιδί σας. Η διακοπή της πιπίλας απαιτεί κάποιες φορές προσπάθεια αρκετών ημερών, αλλά στο τέλος η υπομονή και η επιμονή σας θα επιβραβευτούν  και η πιπίλα θα είναι παρελθόν!