“Καλύτερα να μην κάνουμε τώρα το MMR γιατρέ, να το κάνουμε αργότερα, να μεγαλώσει λίγο γιατί φοβάμαι τον αυτισμό που έχει ένα ανιψάκι μου”.

Το πρώτο κομμάτι του τίτλου είναι αληθινή απάντηση που έχω λάβει όταν έχουμε ολοκληρώσει τον τρέχοντα εμβολιασμό και ανακοινώνω ότι το  επόμενο εμβόλιο στην μαμά. Επίσης συνοδεύεται και από την αλλαγή στο βλέμμα της και την εμφάνιση φόβου με το άκουσμα του εμβολίου, καθώς το έχει συσχετίσει εσφαλμένα με τον αυτισμό. Και δεν θα σταθώ εδώ στο γεγονός ότι δεν υπάρχει ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΚΑΜΙΑ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΟΥ ΕΝΑΝΤΙ ΤΗΣ ΙΛΑΡΑΣ, ΕΡΥΘΡΑΣ και ΠΑΡΩΤΙΤΙΔΑΣ με την εμφάνιση αυτισμού, αλλά θα πάω ένα βήμα παραπέρα και θα μιλήσω αρχικά για το τι είναι ο αυτισμός και ποια είναι τα αίτιά του.

Αρχικά, όλοι μας έχουμε ανάγκη να αλληλεπιδρούμε με το γύρω μας περιβάλλον και τους άλλους ανθρώπους. Αυτό, που εκ πρώτης όψεως είναι απλό, δεν είναι και τόσο. Είναι μια τρομερά σύνθετη διαδικασία που απαιτεί εκτός από ένα φυσιολογικό ανατομικά νευρικό σύστημα και να είναι φυσιολογικά λειτουργικό. Και είναι κάτι που έρχεται σταδιακά στην ζωή ενός ανθρώπου και το μαθαίνει, όταν το φυσιολογικό νευρικό σύστημα αλληλεπιδρά καλά με το λειτουργικό νευρικό σύστημα. Έτσι το νεογνό των ημερών μόνο κλαίει, στο δεύτερο μήνα ζωής το μωράκι γελάει κοινωνικά – βλέπει το γέλιο στα 20 εκατοστά και σου γελάει πίσω, στους 3 μήνες και μετά βάζει έντονα τα χέρια στο στόμα, στους 4 μήνες στηρίζει το κεφάλι και κοιτάει περίεργα γύρω γύρω, στους 11 μήνες αρχίζει να στηρίζεται όρθιο και να κοιτάει δεξιά και αριστερά με περιέργεια, εκδηλώνει χαρά με ότι του αρέσει – και άλλα πολλά που έχετε δει στα μωράκια σας. Γενικά φυσιολογικό φαινόμενο της ανάπτυξης χαρακτηρίζεται από άξονες, όπως είναι ο άξονας της αδρής κινητικότητας (τρέχω, παίζω, ρίχνω ακόντιο), της λεπτής κινητικότητας (πιάνω μολύβι, γράφω στο χαρτί, στον υπολογιστή), ομιλία (τόσο το πόσο και πώς μιλάω όσο και το πόσο καλά καταλαβαίνω), γνωσιακή λειτουργία (ικανότητα να λύνω προβλήματα), άξονας συμπεριφοράς (ικανότητα να ακολουθήσω εντολές και να πραγματοποιήσω ένα καθήκον), κοινωνικο-συναισθηματικός άξονας (ικανότητα να έρχομαι σε επαφή με άλλους ανθρώπους, να αλλάζω με βάση τις περιστάσεις γύρω μου και να εκφράζω συναισθήματα) καθώς και τον άξονα της συμπεριφοράς αυτο-βοήθειας (προσωπική υγιεινή, ντύσιμο κτλ). Αν όλα πάνε καλά ο άνθρωπός σταδιακά μαθαίνει να μιλάει, και να ξεδιπλώνει το σύνολο των δεξιοτήτων που χρειάζονται για να φτάσει μια στιγμή στα 40 χρόνια να γράφει αυτό το κείμενο, αν και το εγκεφαλικό μπορεί να πλησιάζει και να χάσει κάτι από τα παραπάνω.

Τα παραπάνω χαρακτηριστικά αφορούν την φυσιολογική ανάπτυξη του ανθρώπου. Δυστυχώς όμως κάτι από τα παραπάνω μπορεί να πάει στραβά. Όταν κάτι δεν πάει καλά στο μωράκι και αυτό οδηγήσει στην διακοπή της  φυσιολογική ανάπτυξης του βρέφους στον κοινωνικο-συναισθηματικό άξονα και τον άξονα της συμπεριφοράς τότε το μωράκι πάσχει από διαταραχή του φάσματος του αυτισμού, όπως είναι και η σύγχρονος ορισμός. Ο όρος φάσμα έχει δοθεί γιατί κάποια παιδάκια μπορούν να έχουν λίγα και ήπια συμπτώματα και κάποια άλλα πολύ σοβαρά, οπότε ανάλογα με την ένταση της διαταραχής, υπάρχει και αντίστοιχη ταξινόμηση της βαρύτητάς της.